TIẾN TỚI SỰ BỀN VỮNG NĂNG LƯỢNG

Phỏng vấn trực tiếp Giáo sư Tiến sỹ Widjajono Partowidagdo,
Ủy viên Hội đồng Năng lượng Quốc gia (DEN) Indonesia

Giáo sư Tiến sỹ Widjajono Partowidagdo, Thứ trưởng Bộ Năng lượng và Khoáng sản Indonesia, người vừa cùng với Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Việt Nam Nguyễn Minh Quang là đồng Chủ tịch Hội nghị Bộ trưởng các nước ASEAN về Khoáng sản lần thứ 3 tại Hà Nội, Việt Nam (AMMin 3) tháng 12 năm 2011. Chỉ qua lần tiếp xúc ngắn ngủi trong thời gian của Hội nghị đã thấy ở ông toát lên sự gần gũi, giản dị, khiêm nhường nhưng cũng không che dấu được sự uyên bác. Bất ngờ và đau buồn khi nghe tin ông đột ngột tử nạn trong chuyến leo núi ngày 21 tháng 4 năm 2012, tìm hiểu về ông qua các phưong tiện thông tin đại chúng ở Inđonesia, phát hiện ra rằng ông là một hình ảnh có uy tín và ảnh hưởng lớn trong xã hội và nền kinh tế của Inđonesia. Tình cờ đọc được nội dung của một cuộc phỏng vấn dưới đây thấy tâm đắc và giá trị nên giới thiệu để các bạn tham khảo.

Trần Hồng Hải sưu tầm và dịch.

Cuộc phỏng vấn đặc biệt với Giáo sư Widjajono Partowidagdo được tiến hành vào ngày 12 tháng 5 năm 2009 sau khi ông chia sẻ quan điểm của ông tại chương trình hàng tháng của TDG (Technical Discussion Group) của Hiệp hội Java, Hội các nhà công nghệ dầu khí (SPE Java Section). Cuộc nói chuyện của ông về tầm nhìn năng lượng hiện nay, trong đó thế giói ngày nay tiêu thụ 230 MMBOEPD với dầu khí cung ứng 60%, than cung ứng 20% và hạt nhân, hidro, gió và mặt trời cung ứng 20% còn lại. Đến năm 2020, nhu cầu năng lượng toàn thế giới có thể tăng đến 285 MMBOEPD với 80% của sự tăng trưởng là ở các nước đang phát triển. Đây là một nhiệm vụ khó khăn cho các nhà chức trách, các công ty và các nhà chuyên môn về dầu khí.

Cuộc nói chuyện của ông thách thức nội dung bền vững kinh tế công nghệ của Nghị định Tổng thống số 5/2006 mà nó đặt mục tiêu đóng góp 17% của năng lượng tái tạo vào tổng thể năng lượng Indonesia tới năm 2025 trong khi đóng góp của khí tự nhiên được ấn định tăng từ 27% dến 31% và than được ấn định tăng từ 14% đến 33%. Nghị định này dường như bỏ qua những giới hạn về sự phổ biến và khan hiếm năng lượng không tái tạo của chúng ta.

Trong cuộc phỏng vấn nhân văn và giản dị này có mặt các lãnh đạo của Ban chấp hành SPE Java gồm ông Deden Supriytman (Chủ tịch), Prijo Hutomo (Lãnh đạo TDG), Yani Siskartika (Ủy viên BCH), Dian N. Cahyono (Ủy viên BCH), Megawaty (quan chức của hiệp hội). Deden Supriyatman bắt đầu cuộc phỏng vấn như sau:

SPE: Thưa Giáo sư Widjajono, xin cám ơn vì đã dành thời gian, SPE đánh giá cao bài trình bày của ông về Năng lượng Bền vững trong chương trình TDG của chúng tôi, đó là một chương trình được mến mộ của SPE Java. Đầu tiên, ông có thể cho chúng tôi biết nguyên nhân vì sao ông theo đuổi ngành học công nghệ dầu mỏ tại Đại học Công nghệ Bandung (ITB)?

GS Widjajono Partowidagdo (WP): Lúc đầu, tôi dự định xin học Công nghệ Hóa học và Dược học bởi vì tôi yêu thích hóa học. Tuy nhiên, sau khi đọc cuốn sách Hướng dẫn sinh viên, xuất bản bởi phòng sinh viên của ITB, tôi đã thay đổi sự lựa chọn thành Công nghệ Dầu mỏ và Công nghệ Hóa học. Tôi đã nhìn thấy bức ảnh chiếc xe hơi của Pertamina và đọc thấy rằng thật dễ dàng kiếm được học bổng trong ngành Công nghệ Dầu mỏ.

SPE: Ông đạt được các bậc sau đại học tại Mỹ. Ông có thể giới thiệu về nó một cách vắn tắt?

WP: Sau khi tốt nghiệp ngành Công nghệ Dầu khí (PE), tôi kiếm được học bổng Caltex nó cho phép tôi theo đuổi bậc Thạc sỹ về Công nghệ Dầu mỏ trong một năm. Sau đó, tôi nhận được học bổng từ USAID (Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ) để theo đưổi hai bậc Thạc sỹ khác là Nghiên cứu Điều hành và Kinh tế tại Đại học Nam California (USC), Mỹ. Tiếp theo, cũng tại Đại học này, tôi đạt được học vị Tiến sỹ với luận văn “Một Mô hình Kinh tế và Cung ứng Dầu Khí cho Indonesia.”

SPE: Ông bận rộn với vai trò là giảng viên tại ITB và ông cũng có đủ năng lượng để làm việc cho các cơ quan công cộng khác. Hình như ông không có sự hạn chế về thời gian.

WP: Tôi tin rằng cách tốt nhất để hữu dụng và thụ hưởng đối với mình cũng như với người khác là cho và chia sẻ. Nếu bạn muốn nhân đôi hạnh phúc của mình, hãy chia sẻ điều đó. Giảng dạy và làm việc trong các cơ quan tổ chức là hai cách để chia sẻ. Ngoài điều đó, tôi theo một nguyên tắc là giảng dạy và viết lách là các phương pháp tốt nhất để học tập, vì thế trên đường đời, tôi luôn luôn học tập trong khi làm việc.

SPE: Hãy nói về gia đình, ông có bao nhiêu con và làm thế nào để duy trì sự cân bằng của cuộc sống.

WP (mỉm cười): Tôi có một con gái và một vợ. Nói một cách ngắn gọn, tôi phải quản lý cuộc sống theo một cách có hiểu biết giữa công việc, gia đình, bạn bè và xã hội.

Giáo sư Widjajono cho xem bức ảnh mới nhất của ông ở Tanzania nơi ông ủng hộ chiến dịch leo núi để tài trợ nhận thức cộng đồng về “căn bệnh lupus”.

SPE: Nói chung, những trụ cột nào, theo ông là cần thiết để cải thiện phúc lợi ở đất nước chúng ta?

WP: Theo sự hiểu biết tốt nhất của tôi, có bốn trụ cột có thể nâng cao phúc lợi của đất nước ta. Đầu tiên là các quan chức chính phủ trong sạch và chuyên nghiệp. Thứ hai là các nhà khoa học hàn lâm nổi tiếng những người sẽ nói sự thật trên cơ sở hiểu biết của họ. Thứ ba là những người giàu có giúp đỡ các công dân nghèo khó của mình. Thứ tư là người dân nói chung cần phải kiên nhẫn, làm việc và học tập chăm chỉ và cố gắng trở lên độc lập. Các trụ cột này phải được tích hợp với sự điều phối hợp lý, đầy năng lượng và hợp tác. Hơn nữa, một đất nước tốt là một đất nước dám biết học tập từ những sai lầm của lãnh đạo và nhân dân nước mình cũng như lãnh đạo vào nhân dân các nước khác. Chúng ta đang học tập để trở lên tốt hơn. Hiện tại, nếu chúng ta thay đổi thói quen và nhớ về những sai lầm trong quá khứ, chúng ta sẽ phát triển bền vững.

SPE: Ông có thể chia sẻ ý kiến của mình về vai trò của các hội ngề nghiệp?

WP: Vai trò quan trọng nhất của các hội nghề nghiệp là phục vụ các bên hữu quan chính, các thành viên của mình trên phương diện kỹ thuật và phi kỹ thuật, phục vụ các nhà chức trách để cải thiện nền công nghiệp bằng cách đề xuất các giải pháp thực tiễn nhất chẳng hạn như là giảm thiểu sự quan liêu.

SPE: Ông có thể nói cho chúng tôi biết vì sao ông được lựa chọn trở thành ủy viên của Hội đồng Năng lượng Quốc gia (DEN-Dewan Energi Nasional)?

WP: Để trở thành ủy viên Hội đồng Năng lượng Quốc gia (DEN), người ta phải được chọn bởi Bộ Năng lượng và Khoáng sản cộng với Nghị viện (DPR). Trước đó, chúng tôi được kiểm tra toàn diện thông qua các kiểm tra sức khỏe, kiểm tra tâm lý, kiểm tra tiếng Anh, các kiểm tra viết và các cuộc phỏng vấn miệng. Có khoảng trên 120 người được kiểm tra và cuối cùng có 8 người được chấp nhận trong đó có tôi. Có lẽ do tôi là một giảng viên nên tôi có thể mô tả rõ ràng hơn những gì mà các nhà tuyển trạch muốn biết.

SPE: Ông có thể đưa ra một ví dụ đơn giản về việc triển khai sự bền vững năng lượng?

WP: Tôi sử dụng xe buýt và hệ thống giao thông công cộng nhiều hơn là sử dụng xe hơi riêng. Một mặt nó tiết kiệm năng lượng để dành ưu tiên cho sử dụng năng lượng dành cho giao thông công cộng. Tôi tin rằng nếu mọi người đều nhận thức được vấn đề này thì đất nước ta sẽ tiết kiệm được rất nhiều năng lượng. Các xe cá nhân tiêu thụ rất nhiều năng lượng được trợ giá. Mặt khác, cần luôn luôn khuyến khích sử dụng các năng lượng thay thế và tái sinh chẳng hạn như địa nhiệt và khí methan từ các mỏ than (CBM). Tăng cường nguồn thu của chính phủ lên than (bằng cách tăng lệ phí cạn kiệt tài nguyên) để trang trải cho chi phí chăm sóc sức khỏe ngày càng tăng liên quan đến khai thác than và ô nhiễm dưỡng khí, cái giá của mưa axit và thảm họa biến đổi khí hậu ở Sumatra và Java có thể khuyến khích đầu tư vào các nguồn năng lượng bền vững, tái sinh và sạch như là địa nhiệt, nhiên liệu sinh học, microhidro, gió và mặt trời.

SPE: Thế giới đang trải qua cuộc khủng hoảng tài chính mà nó cũng ảnh hưởng đến đất nước ta. Ông, một nhà kinh tế dầu khí, và các nhà kinh tế lỗi lạc khác thường liên hệ tới Adam Smith. Ông bình luận như thế nào về lý thuyết của ông ấy về nền kinh tế thị trường?

WP: Lý thuyết của Adam Smith là đúng, cho người ta thấy phải chú trọng cân đối cả phần trách nhiệm (self-restraint) với phần lợi ích (self-interest). Hiện nay, rất nhiều nước chỉ quan tâm đến phần tư lợi mà không quan tâm đến phần trách nhiệm của mình, nó dẫn đến sự mất cân bằng và các cuộc khủng hoảng kinh tế. Self-interest có nghĩa là nhằm đạt được kết quả tối đa cho mình, còn để đạt kết quả tối ưu chúng ta cần phải tính đến trách nhiệm (retraint). Restraint là chia sẻ cái chúng ta đạt được với người khác. Nếu chúng ta muốn Chúa yêu thương chúng ta, chúng ta phải yêu thương những thứ mà Chúa tạo ra. Kinh doanh bền vững không phải là tối đa hóa lợi nhuận mà là tối đa hóa giá trị cho tất cả các bên hữu quan: cá nhân, xã hội và môi trường.

SPE: Chúng ta có thể làm gì để cải thiện đời sống khoa học và nền giáo dục của đất nước.

WP: Hãy thu thập thêm nhiều nguồn kinh phí để hỗ trợ hợp lý cho nền giáo dục của nhân dân chúng ta. Nền Phục hưng Meiji ở Nhật Bản là sự Phục hưng về Giáo dục. Họ đã thay thế hệ thống giáo dục “để nhớ” của Nhật Bản  bằng hệ thống giáo dục “để hiểu” của Mỹ. Tuy nhiên, sau khi bị ảnh hưởng mạnh mẽ của lối sống Mỹ trong xã hội Nhật Bản như đã thấy trong “Người Samurai cuối cùng”, người Samurai đã phản kháng. Sau khi những người Samurai bị giết bởi quân đội Kaisar được hậu thuẫn bởi vũ khí hiện đại Mỹ, người Kaisar đã hối tiếc và nói: “Chúng ta theo đuổi hiện đại hóa nhưng chúng ta không được quên chúng ta là ai và đến từ đâu”.Nguời Nhật đã chấp nhận đời sống khoa học và hàn lâm phương Tây trong khi bảo tồn các truyền thống và văn hóa của mình. Nước Nhật Bản đã tiến bộ trong khi vẫn duy trì truyền thống của riêng mình. Chúng ta có thể làm tương tự như vậy ở Indonesia.

SPE: Nói về phí hạn chế cạn kiệt tài nguyên từ dầu khí, chúng ta có thể phân bổ nguồn tài chính này cho những đâu?

WP: Chúng ta có thể phân bổ các nguồn này cho: 1. thu hút các nhà đầu tư bằng việc cung cấp thông tin tốt hơn về thăm dò dầu, khí, địa nhiệt và CBM. 2. pháttriển Năng lực Quốc gia (Các công ty, giáo dục và nghiên cứu) trong cả năng lượng tái tạo và không tái tạo. 3. phát triển hạ tầng để hỗ trợ phát triển năng lượng. 4. trợgiá cho giao thông vận tải công cộng. 5. giáo dục người dân sử dụng năng lượng hiệu quả. Chúng ta biết rằng người dân nên sử dụng giao thông công cộng để tối thiểu hóa tiêu thụ năng lượng và ô nhiễm.

SPE: SPE có thể làm gì để hỗ trợ công việc của Hội đồng Năng lượng Quốc gia, DEN?

WP: Đóng góp cho Hội đồng Năng lượng Quốc gia hoặc Chính phủ các nghiên cứu cụ thể, các bài học kinh nghiệm với các đề xuất thực tiễn nhất. SPE cũng có thể hỗ trợ các nhà nghiên cứu để đạt được các kiến thức thực tiễn cần thiết để đóng góp tốt hơn cho phúc lợi công cộng và sự bền vững năng lượng.

SPE: Chúng ta tăng sản lượng dầu mỏ ở nước ta như thế nào?

WP: 1. Chính phủ phải tăng cường chất lượng của môi trường đầu tư bằng cách tối thiểu hóa sự tham nhũng, tăng cường phối hợp giữa hành pháp và lập pháp, giữa chính quyền trung ương và địa phương, giữa các bộ ngành và tăng cường chất lượng các qui định và thủ tục hành chính. 2. BP MIGAS phải đơn giản hóa thủ tục hành chính. Sẽ tốt hơn bằng cách tuyển dụng các nhân viên cũ của các công ty KKKS, những người có kinh nghiệm trong kinh doanh dầu mỏ quốc tế và bằng cách có được các đại diện trong các công ty KKKS. Chất lượng liên lạc giữa Ban lãnh đạo MIGAS, BP MIGAS, KKKS cần được cải thiện. Cơ quan P3M (giám sát tăng sản lượng) cần tiếp cận Chính phủ và KKKS để xác định các vấn đề và cùng giải quyết chúng.

Các chữ viết tắt:

- DEN - Dewan Energi Nasional - National Energy Council - Hội đồng Năng lượng Quốc gia

- SPE - Society of Petroleum Engineers - Hiệp hội các nhà công nghệ dầu mỏ

- TDG - Technical Discussion Group - Nhóm thảo luận kỹ thuật

- MIGAS – Minyak Dan Gas Bumi - Cơ quan quản lý cá hoạt động Dầu khí

- BPMIGAS - Badan Pelaksana Kegiatan UsahaHulu Minyak Dan Gas Bumi - The Upstream Oil and Gas Executive Agency - Cơ quan điều hành thăn dò và khai thác dầu khí Indonesia (chế biến thô, nông)

- KKKS - Kontraktor Kontrak Kerja Sama (Indonesian: contractors cooperation contract) - Các nhà thầu trong hợp đồng hợp tác

- P3M - Pusat Pengkajian dan Pengembangan Media - Supervising for increasing production - Giám sát tăng sản lượng

- CBM - Coal Bed Methane - Khí metan trong mỏ than

- MMBOEPD - Million of Barels of Oil Equivalent Per Day - Triệu thùng tương đương dầu trên ngày.

Nguồn:http://widjajonopartowidagdo.blogspot.com/2011/08/toward-energy-sustainability.html