6.2.3. Đa dạng về tài nguyên thực vật

Đã thống kê được trên 800 loài cây tài nguyên (có loài thuộc 2-3 nhóm) thuộc 7 nhóm công dụng:

a. Nhóm cây lấy gỗ: Đã thống kê được 303 loài cây cho gỗ. Hầu hết các loài cây lấy gỗ có giá trị kinh tế cao của Việt nam có thể tìm thấy ở đây. Đáng chú ý nhất là các loài cây gỗ quý hiếm có giá trị đặc biệt như: mun sọc (Diospyros saletti), huê mộc (Dalbergia sp.) là hai loài cây gỗ rất tốt, bền, chịu được mối mọt, ẩm, có vân hoa rất đẹp, vì vậy đã trở thành hàng gỗ đặc biệt có giá trị kinh tế rất cao. Các loài gỗ đó đang được buôn lậu với giá trị tính bằng kg. Thời điểm đắt nhất, giá gỗ huê mộc lên tới 30-40 triệu đồng/khối (1997). Như vậy hai loài gỗ này có giá thị trường cao nhất trong các nhóm gỗ hiện nay. Chính vì vậy mà hai loài này đang bị săn lùng ráo riết. Nếu không có biện pháp bảo vệ thì trong tương lai chúng sẽ có nguy cơ bị tiêu diệt.

Trong VQG còn có các loài gỗ quý có giá trị hàng đầu khác như pơ mu (Fokienia hodginsii), giáng hương (Pterocarpus macrocarpus), sa (Dalbergia tonkinensis), gụ mật (Sindora tonkinensis), kiền kiền (Hopea pierrei), táu đá (Hopea sp.)...

Các cây gỗ ở đây có kích thước lớn, nhiều cây có đường kính trên 1 m. Nếu được quản lý tốt, các khu rừng ở đây có thể trở thành khu rừng giống để cung cấp hạt cho phong trào trồng cây bản địa đang lên cao như: lát, chò nhai, trầm dó, táu, sến, huỷnh, thích, thông nàng, mun, chắc, huê mộc, chò vẩy, huỳnh đường, gội, cọ phèn, giáng hương....

b. Nhóm cây dầu nhựa: 86 loài, trong đó nhóm cây cho nhựa cứng là 19 loài, tinh dầu: 46 loài, dầu béo: 21 loài. Đáng chú ý nhất là cây trầm dó, nhưng đã bị khai thác cạn kiệt.

Nhiều cây có thể cung cấp tinh dầu có giá trị thuộc họ Long não (Lauraceae) nh màng tang, re, bời hời, quế lợn; các cây trong họ Ngũ gia bì (Araliaceae) như chân chim, lọng; và một số loài trong họ Cam quýt (Rutaceae), họ Thầu dầu (Euphorbiaceae). Còn các cây thuộc họ Trám (Burseraceae) và họ Dầu có thể cung cấp loại nhựa dầu.

c. Nhóm cây làm thuốc: 186 loài. Trong VQG có sự phân bố tập trung của loài trầm dó (Aquilaria crassna) là cây thuốc có giá trị đặc biệt, nhưng đã bị khai thác cạn kiệt. Cũng có thể tìm thấy một số loài cây thuốc quý có giá trị cao khác như: hồi núi (Illicum parviflorum), vàng đắng (Coscinium fenestratum), lá khôi (Ardisia sylvestris), ba kích (Morinda officinalis), thổ phục linh (Smilax grabla). Còn lại hầu hết là các loài cây thuốc phổ thông không có giá trị đặc biệt cao. Cần có các đề tài nghiên cứu để sử dụng bền vững các loài cây thuốc nói trên.

d. Nhóm cây ăn được: 156 loài, trong đó nhóm cho tinh bột và quả gồm 91 loài, nhóm làm rau: 65 loài. Đây là nhóm cây đáng chú ý trong vùng. trám, sấu, sim, chay cóc, xoài, xoay, bứa, dâu da... hàng năm cho một lượng quả khá lớn, là nguồn thức ăn quan trọng của nhóm khỉ hầu trong vùng. Các loài có khả năng làm rau như: bầu, bí, me, lá lót, rau tàu bay, rau sắng cũng tương đối phổ biến trong vùng.

e. Nhóm cây dùng đan lát và cho sợi: 42 loài. Đáng chú ý nhất là các loài thuộc phân họ Tre nứa (Bambusoideae) có khả năng cung cấp nguyên liệu hàng thủ công, mỹ nghệ. Một số loài thuộc nhóm Song mây (Calamus) là nguồn tài nguyên quan trọng dùng để đan lát, đặc biệt có hai loài song có giá trị kinh tế và xuất khẩu cao là song mật (Calamus platyacanthus), song bột (Calamus poilanei). Ngoài ra còn có một số cây cũng thuộc họ Cau dừa (Arecaceae) cung cấp nguyên liệu cho nghề làm nón và lợp nhà như: lá nón (Livistona chinensis), móc (Caryota urens)... Các loài cây thuộc họ Đay (Tiliaceae), họ Trôm (Sterculiaceae) cũng có thể cho sợi tốt.

f. Nhóm cây làm cảnh và cây bóng mát: 93 loài. Đa số các loài thuộc họ Phong lan (Orchidaceae) ở đây có thể dùng làm cây cảnh. Họ Mua (Melastomataceae), họ Thu hải đường (Bergoniaceae), họ Bóng nước (Impatien) cũng có một số loài có hoa đẹp có thể thuần hoá làm cây cảnh. Nhiều cây gỗ có dáng đẹp, có thể dùng làm cây cảnh, cây trồng lấy bóng mát ven đường phố hoặc trong công viên như: kim giao (Podocarpus pleuruy), thông tre (Podocarpus neriifolius), giáng hương (Pterocarpus macrocarpus), gùa (Ficus callosa), chò nhai (Annogeissus tonkinensis), các loài cây trong họ Thích (Aceraceae), họ Na (Annonaceae)...

g. Nhóm cây cho thuốc nhuộm: 54 loài, trong đó có một số loài cho thuốc nhuộm quý hiếm như vàng đắng (Coscinium fenestratum), ba kích (Morinda officinalis), thổ phục linh (Smilax grabla), bách bộ (Stemona tuberosa), sa nhân (Amomum xanthioides)....