5. Phương
pháp phân tích và nguyên nhân không chuẩn xác của các tài liệu địa hoá
5.1. Giới thiệu các phương
pháp phân tích
Lựa chọn các phương pháp phân tích trong nghiên cứu
địa hoá các đá là việc làm rất quan trọng. Vì thế dưới đây chúng tôi giới
thiệu sơ lược một số phương pháp phân tích thường dùng và trong Bảng 1.9 chỉ
rõ các nguyên tố được phân tích bằng các phương pháp khác nhau.
Phương pháp huỳnh quang tia X.
Trắc phổ huỳnh quang tia X (XRF) là kĩ thuật phân
tích được sử dụng rộng rãi nhất hiện nay để xác định các nguyên tố chính và
nguyên tố vết của các mẫu đá. Nó có thể phân tích đến 80 nguyên tố với phổ rộng
của độ nhạy, nồng độ phát hiện từ 100% cho đến vài phần triệu. Nó là phương
pháp nhanh và có thể phân tích số lượng lớn các phân tích chính xác trong
khoảng thời gian tương đối ngắn. Nhược điểm chủ yếu là các nguyên tố nhẹ hơn
Na (số nguyên tử = 11) không thể phân tích bằng phương pháp XRF.
Phương pháp phân tích kích hoạt neutron (INAA &
RNAA).
Phân tích kích hoạt neutron là một phương pháp nhạy, chủ yếu dùng cho các nguyên tố vết và có khả năng xác định đồng thời một lượng lớn các nguyên tố. Có hai cách phân tích. Phân tích kích hoạt neutron công cụ (INAA – instrumental neutron activation analysis) dùng cho đá hay mẫu khoáng vật được nghiền thành bột; phân tích kích hoạt neutron hoá xạ (RNAA – radiochemical neutron activation analysis) đòi hỏi phải phân li hoá học các nguyên tố lựa chọn.