ĐẶC ĐIỂM QUẶNG HÓA MANGAN TRONG TRẦM TÍCH DEVON THƯỢNG TRÊN ĐỊA BÀN CÁC TỈNH NGHỆ AN, HÀ TĨNH VÀ QUẢNG BÌNH

DƯƠNG VĂN HUẤN

Liên đoàn Địa chất Bắc Trung Bộ, Vinh, Nghệ An

Tóm tắt: Trên địa bàn các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh và Quảng Bình, quặng hóa mangan phân bố thành một dải hẹp chạy dọc đứt gãy Rào Nậy - Sông Cả, kéo dài từ Nam Đàn (Nghệ An) qua Đức Thọ, Kỳ Anh (Hà Tĩnh) đến Tuyên Hóa (Quảng Bình), liên quan đến các thành tạo đá phiến silic chứa mangan tuổi Devon muộn, thuộc các hệ tầng Thiên Nhẫn (D₃ tn) và Ngọc Lâm (D₃f nl).

Các thân quặng mangan chủ yếu được hình thành do hiện tượng phong hóa, rửa lũa, giải phóng mangan từ các tập đá phiến silic chứa mangan; ít hơn có quặng thấm đọng trong các đới dập vỡ, cà nát các tập đá phiến silic chứa các lớp mỏng, thấu kính quặng mangan. Thành phần khoáng vật quặng chủ yếu gồm pyrolusit và psilomelan. Quặng có hàm lượng trung bình các nguyên tố chính (%): Mn = 31,88; Fe = 10,76; SiO­₂ = 17,73; và P = 0,02. Tiềm năng quặng mangan trên địa bàn Nghệ An, Hà Tĩnh và Quảng Bình tuy không lớn, nhưng cần đánh giá, thăm dò có hệ thống, nhằm quy hoạch nguồn nguyên liệu cho các nhà máy luyện thép trong vùng.