SƠ ĐỒ PHÂN CHIA MAGMA VIỆT NAM THEO QUAN ĐIỂM KIẾN TẠO MẢNG

BÙI MINH TÂM¹, TRẦN TUẤN ANH³, LÊ DUY BÁCH¹,
NGUYỄN TRUNG CHÍ ⁴, CHEN FUKUN ⁶, TRỊNH VĂN LONG¹,
PHẠM ĐỨC LƯƠNG¹, NGUYỄN LINH NGỌC², TRẦN TRỌNG HÒA³,
TRỊNH XUÂN HÒA², VŨ NHƯ HÙNG ⁵, PHẠM HỒNG THANH²,
NGUYỄN ĐỨC THẮNG¹, NGUYỄN THỊ BÍCH THUỶ², TRẦN VĂN TOÀN¹,
TRƯƠNG MINH TOẢN², NGUYỄN ĐÌNH TRIỆU², NGUYỄN HỮU Tݹ

¹ Tổng hội Địa chất Việt Nam; ² Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản;
³ Viện Địa chất - Viện KHCN Việt Nam; ⁴ Trường Đại học KHTN - Đại học Quốc gia Hà Nội;
⁵ Viện Thiết kế dầu khí - Liên doanh Vietsovpetro; ⁶ Viện Địa chất và Địa vật lý - Viện HLKH Trung Quốc

Tóm tắt: Trên cơ sở nghiên cứu chi tiết đặc điểm địa chất - cấu trúc, thành phần vật chất, sự phân bố không gian - thời gian, nguồn gốc và môi trường địa động lực, các thành tạo magma Việt Nam được phân chia thành 33 tổ hợp magma thuộc 9 bối cảnh kiến tạo: sống núi đại dương (MOR), cung núi lửa (VA), bể sau cung (BAB), đồng va chạm mảng (syn-COLL), sau va chạm mảng (post-COLL), rift lục địa (CR), basalt lũ lục địa (CFB), không tạo núi (AOR) và đới cắt trượt (SHZ).

Tiến trình hoạt động magma Việt Nam bao gồm 7 giai đoạn hoạt động: Archei (AR), Paleo-Mesoproterozoi (PP-MP), Neoproterozoi - Cambri sớm (NP-ε1), Paleozoi sớm-giữa (PZ1-2), Paleozoi muộn - Mesozoi sớm (PZ3-MZ1), Mesozoi muộn - Kainozoi sớm (MZ3-KZ1) và Kainozoi muộn (KZ2). Các giai đoạn hoạt động magma, về cơ bản, có thể tương ứng với các “chu kỳ Wilson” phản ánh quá trình tách mở - khép kín các bồn đại dương và sự va chạm - gắn kết các địa khu (terrane), khối nền (craton) qua những sự kiện tạo núi Grenville, Pan-Africa, Caledoni, Indonisi, Yanshan và Himalaya.