MỨC ĐỘ NÓNG CHẢY NGUỒN MANTI
CỦA CÁC ĐÁ
PERIDOTIT VÙNG NÚI NƯA, TỈNH THANH HOÁ VÀ Ý NGHĨA LUẬN GIẢI KIẾN TẠO
NGÔ XUÂN THÀNH[1], PHẠM TRUNG HIẾU[2], PHẠM
NGỌC DŨNG[3]
1Trường Đại học Mỏ - Địa chất,
Phường Đức Thắng, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
2Trường Đại học Khoa học Tự
nhiên - ĐHQG TPHCM, Nguyễn Văn Cừ, P.4, Tp. Hồ Chí
Minh
3 Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản, Nguyễn Trãi, Thanh Xuân, Hà Nội
Tóm tắt: Peridotit vùng Núi Nưa đã
được xem là một phần trong tổ hợp
ophiolit của đới khâu Sông Mã, hình thành do quá trình va chạm
giữa khối Đông Dương và khối Việt-Trung.
Thành phần thạch học chủ yếu của khối
Núi Nưa gồm dunit, harzburgit và một ít đai mạch
gabro-diabas. Nghiên cứu cấu tạo, thành phần khoáng vật
và địa hóa của các đá ở đây cho thấy
chúng đặc trưng cho đá thuộc manti đã trải
qua quá trình nóng chảy từng phần. Mức độ
nóng chảy từng phần được tính toán trên
cơ sở các số liệu về thành phần khoáng vật,
địa hóa nguyên tố hiếm vết của các đá
harzburgit trong vùng. Kết quả tính toán chỉ ra rằng
nguồn manti của các đá
này đã trải qua quá trình nóng chảy từng phần rất
cao, đạt từ 20% đến trên 40%. Peridotit vùng Núi
Nưa được hình thành trong bối cảnh trước
cung trên cơ sở so sánh thành phần khoáng vật, địa
hóa và mức độ nóng chảy nguồn manti với các
thế peridotit trong các môi trường kiến tạo khác
nhau hiện nay trên thế giới. Những kết quả
mới này cho phép các nhà nghiên cứu có thêm cơ sở để
luận giải địa chất, kiến tạo, khoáng sản
liên quan cho các nghiên cứu tiếp theo trong vùng.
(Xem toàn văn: Liên hệ
với Tạp chí Địa Chất – Tổng Cục Địa
chất và Khoáng sản Việt Nam)