LỊCH
SỬ TIẾN HÓA KIẾN TẠO GIAI ĐOẠN PALEOZOI MUỘN
- MESOZOI
SỚM TÂY NAM VIỆT NAM VÀ VÙNG KẾ CẬN
ĐÀO
VIẾT CẢNH1,
PHẠM HUY LONG1,
ĐỒ VĂN LĨNH2
1Tổng
công ty Thăm ḍ Khai thác Dầu khí (PVEP), 12 Tân Trào, Q. 7, Tp. Hồ Chí Minh
2Liên đoàn Bản đồ địa chất miền
Nam, 200 Lư Chính Thắng, Q.3, Tp. Hồ Chí Minh
Tóm tắt: B́nh đồ cấu trúc Tây Nam Việt Nam và vùng kế cận
vào cuối Mesozoi sớm gồm 4 đơn
vị kiến tạo chính: Sibumasu, Chanthaburi, Tonle Sap - Sài G̣n
và Indochina. Ranh giới giữa chúng là các đới khâu Klaeng (Chanthaburi) -
Bentong Raub, Sa Kaeo - Ḥn Chuối và Tây Ninh. Lịch sử tiến
hóa kiến tạo giai đoạn Paleozoi muộn - Mesozoi sớm
Tây Nam Việt Nam và vùng kế cận đă trải qua 5 thời
kỳ: 1) Từ Devon đến
đầu Carbon
muộn, khối lục địa Indochina được
tách ra và di chuyên, trôi dạt khỏi siêu lục địa Gondwana, tạo
Paleo-Tethys; 2) Từ Carbon muộn đến đầu
Permi, vỏ đại dương Paleo- Tethys bị hút ch́m
dưới khối lục địa Indochina, tạo
ŕa lục địa tích cực (kiêu Sunda) với biển sau cung Ḥn Chuối; 3) Vào Permi - Trias giữa,
không chi có cung đảo núi lửa Chanthaburi mà cả vi lục
địa Tonle Sap - Sài G̣n được tách khỏi khối
lục địa Indochina, tạo biển sau cung Sisophon - Hà Tiên chồng lên biển Ḥn Chuối và biển Ro Viêng - Tà Thiết (kiểu
cung đảo Nhật Bản). Vào cuối Permi sớm, khối
lục địa Sibumasu tách khỏi siêu
lục địa Gondwana, tạo Meso-Tethys; 4) Từ cuối
Trias giữa đến Trias muộn,
vỏ đại dương Paleo- Tethys, biển Sisophon - Hà Tiên và Ro Viêng - Tà Thiết bị
hút ch́m và tiêu biến, tạo các cung núi lửa Chanthaburi, Sa
Kaeo - Kampot
- Ḥn Khoai, Attapeu - Chư Klin; 5) Quá tŕnh ghép nối, va mảng
và tạo núi giữa các khối
lục địa Sibumasu, Chanthaburi, Tonle Sap - Sài G̣n và Indochina vào
Trias muộn là nguyên nhân tạo bể trầm tích Phú Quốc kiểu giữa núi tuổi
Trias muộn đến Jura giữa
và đai grand kiểu S chứa thiếc nam Thái Lan - Tày Malaysia tuổi Trias muộn kỳ Nori. Tuy đă có
một số di chỉ của đới khâu Sa Kaeo - Ḥn Chuối
ở phía nam và đới khâu Tây Ninh, song cần tiếp tục t́m kiếm thêm.